Entamu

DECRETU DE BILLINGÚISMO

Cuando los nuesos lleta res llean estes llinies un bon númberu de profesores d'EXB y BUP axuntaránse n'Uviéu y na Puela d'Allande faciendo un cursu de llingua asturiana. Serán los qu'esti mesmu añu fairán realidá aquella fras, hestórica ya, de Bable nes escueles. Y han ser tamién los que llanten el primer finxudel cumplimientu del artículu 4 del Estatutu d'Autonomía qu'afita la llibertá del deprendimientu de la llingua na enseñanza.

Porque, y esta ye la verdá, la llingua asturiana entra nel cursu 83-84 nes escueles y nos istitutos. Non en toles escueles nin tampocu'n tolos istitutos, pero entra. Y ello visto dende la Delegación del Ministeriu d'Educación, dende la mesma ispeción y col sofitu del ICE.

De toes maneres, con ser esto un bon llogru y un muñón perlloñe apocayá, resúltamos daqué probe y, de toes toes, nun va muncho más allá de matar la zapera.

Porque comu la llingua tien d'asitiase nes es cueles y demás centros d'enseííanza ye, guardando eso sí toles llibertaes del casu, comu una materia más del curriculum escolar, col so horariu normal, col so profesoráu específicu y formáu dafechu na xera pedagóxica.

Eso que naide duldaría pedir pa una materia cualaquiera y qu' a naide-y abultaría fato esixir, ye lo que fai falta iguar pa llevar darréu y con toles garantíes una esperiencia nueva y, de xuru, granible, de la que nun haiga, enxamás, que se sentir arrepresos.

Y pa facer eso realidá nun fan falta palabres y más palabres, nin afondar en fondes premises, nin pescanciar que se trata d'una iniciativa única'n mundu. Basta, numái, entornar los güeyos a otres realidaes cercanes, ver qué se fexere n' otros llaos. Porque la iniciativa pedagóxica que los asturianos vamos llevar a les aules esti mesmu cursu escolar, inxérese nuna prática llegalmente afitada ya dende la normalización democrática, con un nome claru: decretos de billingüismu.

Aquelles comunidaes que comu l' asturiana (gallega, vasca, catalana, valenciana, balear) quixeron llevar la so llingua específica a la enseñanza contaron, mesmamente enantes de los sos estatutos d' autonomía, con decretos que fexeron posible esi camín. Los decretos de billingüismu foron pa eses comunidaes un pautu col Gobiernu del Estáu, hasta entós 1'únicu con toles competencies en materies educatives.

Si’l Principáu d'Asturies tuviere competencies d' esa frasca sería abando, quiciabes, con una llei de la Xunta Xeneral o con un decretu del Gobiernu del Principáu; mas, nun les teniendo, fai falta apautase col Gobiernu español pa facer realidá les esixencies estatutaries, sofitaes non solo pelos representantes asturianos sinón pel Parllamentu.

El Decretu de billingüismu (que nun ye lo mesmo que coficialidá de llingües) habrá cincar toas aquellos aspeutos necesarios pa facer vidable la esperiencia pedagóxica, responsabilidá de los muérganos públicos y non sólo de postures individuales. Esos aspeutos que van dende'l númberu d'hores selmanales d' enseñanza hasta'l tipu de profesoráu que va impartiles, habrán dexase afitaos llegalmente pa que les autoridaes responsables (Conseyeru d'Educación, elegáu del Ministeriu,ispeutores, enseñantes, etc.) sepan a qué s'atener y, darréu, cómu dar ontestación amañosa.

La bona voluntá qu'asoleyare'l Sr. Presidente del Principáu nel so discursu a la Xunta Xeneral faimos alendar los meyores enfotos. El plazu del trimestre caberu del añu 83 pa llevar dafechu les consultes afayaíces ya valoratible siempre que nun se pierdan feches.

El cursu 84-85 debería entamar faciendo que tou escolín tenga delantre la ufierta que por natural nun dexa de ser llamentable que se plantegue per vez primera nestes dómines: la llibertá del deprendimientu de so llingua hestórica.

Pero pa que seya un fechu esa ufierta necesítase la marcación llegal: el decretu de billingüismu.

 Compartir