Lletres Asturianes

El reló, la campana y el tirotéu. Notes semántiques, pragmátiques y sociollingüístiques sobre’l verbu sentir

Pedro Riesco García

Resume

Nel marcu d’una investigación más amplia sobre verbos mentales en llatín, con especial atención a los verbos de perceición y opinión (vid. Viberg, 2001), esti artículu trata de rastrexar la diacronía léxica del verbu llatín sentiō y la so continuación (constante o anovadora) nel lexema asturianu sentir. N’efeutu, los verbos que signifiquen «sentir», como’l llatín sentiō, los sos continuadores romances (gallegu, portugués sentir; asturianu sentir; castellanu sentir; catalán sentir; francés sentir; italianu pandialectal sentire; friulianu sintî, romanche sentir, santir; rumanu simți) y otres unidaes léxiques análogues (inglés feel, neerlandés voel, rusu чувствовать [chuvstvovat’] por exemplu), representen un casu de «multimodalidá» o polisemia (Delmas, 2006; Jansegers, Enghels & Cruz-Domínguez, 2016; Fernández-Jaén, 2016), típicamente estudiáu ente los verbos cognitivos del llinguaxe. El nuestru trabayu parte de los datos lexicográficos del ThLL (1900-), el DELLA (2018-2022) y otros diccionarios del llatín y del asturianu, asina como de trabayos propios, de corpus y encuestes feches a falantes de l’Asturies de güei, col oxetivu de presentar una triple carauterización del verbu dende estremaos puntos de vista: sincrónicamente, como continuador del llatín (diacrónicamente) y nel conxuntu de la Romania (comparativamente), y, en tou casu, considerando fechos que correspuenden a estremaos niveles d’analís llingüísticu. L’artículu conclúi encetando la diacronía sentiō-sentir dende una perspeutiva sociollingüística, pal continuum ástur-castellanu del nuesu dominiu llingüísticu, col enfotu de dar rempuestes a la entruga que motiva esti estudiu: ¿qué ye sentir n’Asturies? ¿Siéntese n’asturianu igual qu’en castellanu o en llatín?

 

Pallabres clave

verbos mentales, verbos de perceición, sentir, multimodalidá

Artículu en pdf Descargar en PDFCompartirCorreoFacebookTwitter
Lletres Asturianes
Academia de la Llingua Asturiana
C/ L’Águila 10
33003 Uviéu
T. +34 985 211 837
alladixital.org
ISSN (versión dixital): 2174-9612
ISSN (versión impresa): 0212-0534
Depósitu Llegal: U-826/82
© Academia de la Llingua Asturiana