La morphologie dérivationnelle du protoroman: reconstruction du suffixe */-'ur-a/

Bianca Mertens

Resume

La creación léxica y, mui en particular, los procesos de la derivación constituyeron siempre centru d’interés y estudiu de los llingüistes. Polo que se refier a les llingües romances, esti fenómenu foi estudiáu tradicionalmente, tanto sincrónica como diacrónicamente, afitándose nel llatín escritu pa esplicar la etimoloxía de los sufixos de les distintes llingües. Esa llarga tradición foi revisada metodolóxicamente apocayá, tando d’alcuerdu anguaño los especialistes, en principiu, n’afirmar que les llingües romances nun puen remontase al llatín escritu por cuantes qu’esti representa un estáu de llingua estereotipada. Nesti sen, de magar 2008, y fundáu polos romanistes Éva Buchi y Wolfgang Schweickard darréu del XXV Conceyu International de Llingüística y de Filoloxía Romániques, entamó a trabayar l’equipu del proyeutu Dictionnaire Étymologique Roman (DÉRom), emplegando’l métodu de la gramática comparada-reconstrucción pa reconstruir el léxicu protorromance dende los datos ufríos poles llingües romances. Esti métodu, que supón un camudamientu bultable na orientación de los estudios etimolóxicos románicos, permite, d’un llau, reconstruir l’étimu (oral) d’una unidá léxica romance y, d’otru, dar accesu a la variación interna del llatín, reflexando los sos resultaos un estáu llingüísticu probablemente enforma más averáu a la llingua falada nel antiguu Imperiu Romanu que’l de los datos ufiertaos nos testos escritos.
Polo que se refier en xeneral a la reconstrucción del protorromance y a la reconstrucción de la morfoloxía derivacional (y la sufixación en particular), son éstos campos d’estudiu poco esploraos pola filoloxía tradicional y enfocaos davezu dende una perspeutiva idiorromance centrada siempre nel llatín, constituyendo entós, a la lluz del métodu del DÉRom, una estaya d’estudiu especialmente interesante. Examinanos nesta esposición el sufixu protorromance */-'ur-a/ qu’estudiamos nel contestu de la nuesa tesis doctoral na Universidá de Liège y nel ATILF (CNRS & Universidá de Lorraine). El métodu qu’usamos ye la reconstrucción comparativa emplegada pol DÉRom. Los resultaos qu’ufierta la nuesa investigación afítense sobro la reconstrucción de 45 étimos protorromances y sobro’l so percuriáu análisis.

Pallabres clave

Diccionariu Etimolóxicu Románicu (DÉRom), morfoloxía derivacional, protorromace, reconstrucción, sufixación, */-'ur-a/

Artículu en pdf Compartir